2013-08-13 09:28:49

Urząd Gminy Inowrocław

Gmach, który obecnie jest siedzibą Urzędu Gminy Inowrocław wybudowano ok. roku 1830 dla pruskiego Królewskiego Sądu Ziemiańskiego. W owych czasach budynek był najbardziej okazałą kamienicą w Inowrocławiu. Dwupiętrowy, podpiwniczony, z parterem,  kryty był dachem siodłowym z ceramiki. Zastosowane przez architekta podziały podkreślały klasycystyczny porządek budowli. Kondygnacja piwniczna została zaznaczona niewielkim cokołem, zaś wyższe piętra stylowymi gzymsami. W parterze ulokowano skromnie obramowany portal, zaś na wysokości I piętra znajdował się balkon ponad którym zaplanowano wykusz z zegarem. Wypada nadmienić, że ów zegar był jednym z pierwszych zegarów publicznych na terenie pruskiego Inowrocławia. Monumentalny charakter gmachu podkreślał znajdujący się przed nim plac, który w zamyśle architekta został połączony z budynkiem w harmonijną całość.

Sąd Ziemiański miał swoją siedzibę w gmachu przy ulicy Fryderykowskiej (bo taką nazwę w czasach zaborów nosiła dzisiejsza ulica Królowej Jadwigi) do roku 1904. Wtedy to budynek przeszedł gruntowny remont, a jego nowym właścicielem stała się Gmina Miasto Inowrocław. Taki stan rzeczy utrzymał się do odzyskania, wraz z końcem I wojny światowej w roku 1918, niepodległości przez Rzeczpospolitą Polską.
Polskie władze zlokalizowały w budynku siedzibę Zarządu Miasta Inowrocławia – Magistrat. Tym samym w gmachu odbywały się posiedzenia polskiej Rady Miejskiej. Drugim takim miejscem, w którym Rada się zbierała był budynek nieistniejącej już dziś Szkoły Podstawowej nr 3 im. Stanisława Staszica. Na przełomie lat ’20 i ’30 obiekt przeszedł gruntowny remont. Wówczas to wymalowano ściany, zainstalowano nowe piece grzewcze, wyremontowano dach, wymieniono drzwi wewnętrzne, postawiono ścianki działowe i balustrady. Poza tym położono nową instalację elektryczną, przeniesiono aparat telefoniczny oraz zamontowano nowe okiennice. W wyremontowanych piwnicach urzędu przechowywano zaś akta i dowody kasowe. Po gruntownej odnowie budynek spełniał wszystkie wymagania nowoczesnej siedziby władz miasta.
Także na początku lat ’30 XX wieku – dokładnie w roku 1932 - na placu przed gmachem urzędu na wniosek Miejskiego Komitetu Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (L.O.P.P.) wmurowano propagandową bombę lotniczą. Był to szczególny rodzaj bomby - stanowił on zasobnik zawierający ulotki i materiały propagandowe przeznaczone dla ludności cywilnej. W ówczesnych czasach instalowanie tego typu bomb było rzeczą powszechnie spotykaną w polskich miastach. W niespokojnych latach ’30, w dobie finansowego kryzysu, w obliczu rodzącego się nazizmu młoda polska państwowość – odzyskana po 123 latach niewoli - potrzebowała tego typu inicjatyw wśród ludności.
     W roku 1933 na placu przed budynkiem wmurowano także skarbnicę – również z inicjatywy Komitetu Miejskiego L.O.P.P.  
Wraz z wybuchem II wojny światowej w dniu 1.09.1939 r. w gmachu zlokalizowano Komendę Obrony Przeciwlotniczej koordynującą działania w zakładach pracy, a także punkt opatrunkowy, kuchnię i magazynek masek przeciwgazowych . W budynku składowano także łopaty, kilofy, prycze oraz zgromadzono zapas wody pitnej. Część podpiwniczona służyła jako schron przeznaczony dla urzędników samorządowych. Cała konstrukcja gmachu została zaś wzmocniona, uszczelniono drzwi i okna.
    Wehrmacht zajął Inowrocław w dniu 8.09.1939 roku. Gmach Magistratu został przeznaczony na siedzibę Stadthauptamt – niemieckiego Urzędu Miasta. Co ciekawe w budynku przez pewien czas składowano także eksponaty ze zlikwidowanego przez Niemców muzeum.
    Po zakończeniu II wojny światowej polskie władze w siedzibie dzisiejszego Urzędu Gminy Inowrocław zlokalizowały Miejską Radę Narodową – terenowy organ władzy państwowej w PRL, wybierany na 3 lata. Miejska Rada Narodowa urzędowała w gmachu przy ul. Królowej Jadwigi do 1973 roku. Wtedy to – 1 stycznia 1973 roku – weszła w życie ustawa wprowadzająca nowy podział administracyjny całego kraju. Zlikwidowano gromady, najniższe jednostki podziału administracyjnego Polski w ich miejsce przywracając  - zlikwidowane w roku 1954 - gminy. Tym samym w obiekcie dawnego pruskiego Sądu Ziemiańskiego swoją siedzibę znalazł Urząd Gminy Inowrocław, który w gmachu przy ul. Królowej Jadwigi rezyduje do dnia dzisiejszego.    

Opracował: Wojciech Malinowski

Informacje o artykule

Autor:
Zredagował(a):	Daniel Kościelny
Data powstania:	13.08.2013 09:28
Data ostatniej modyfikacji:
Liczba wyświetleń:	9812

Artykuły archiwalne

Lp.	Tytuł	Data modyfikacji	Zredagował